Zouden we het Songfestival kunnen winnen door een snufje marketingpsychologie? Ik zou het een goede kans geven, want in onderzoek uit het verleden blijkt dat we ons flink laten leiden door ons onbewuste brein in dit soort situaties…
In 2012 werd er een interessant onderzoek uitgevoerd naar de connectie tussen ons onderbewuste en het Eurovisie Songfestival. Maken we een rationele keuze wanneer we een favoriet kiezen en stemmen? Of wordt onze keuze eigenlijk gewoon bepaald door ons onbewuste brein…
Hoe vaker we een artiest zien of horen, hoe positiever
De Engelse psycholoog Diarmuid Verrier onderzocht of er een connectie bestond tussen ons onderbewuste en het Eurovisie Songfestival. Specifieker: hij wilde weten of het Mere Exposure Effect van toepassing was op het liedjesfestijn.
Het Mere Exposure Effect zorgt er in ons onderbewuste voor dat we een voorkeur ontwikkelen voor datgene dat we kennen. We geven de voorkeur aan dingen, mensen en liedjes die we vaker hebben gezien of gehoord. Onbekend maakt onbemind. Wat de boer niet kent… Nouja, je snapt waar ik heen wil. Hoe vaker mensen je zien, hoe vaker ze voor jou zullen kiezen. Zo komt het ook dat je een liedje na een paar keer luisteren leuker begint te vinden. Het effect dringt dan een beetje door in je onderbewuste…
Wanneer we een artiest vaker zien of horen, krijgt deze sneller onze voorkeur
Goed, terug naar Diarmuid en het onderzoek over de psychologie bij het Songfestival. Hij ontdekte dat het aantal keren dat het publiek een artiest zag en hoorde, in verband stond met het aantal stemmen dat dat land kreeg. Ook al was het geen heel best optreden… Zolang de deelnemer vaker werd gezien door het publiek, kreeg hij of zij meer stemmen.
Hoe werkt het Mere Exposure Effect tijdens het Songfestival?
Sinds enkele jaren maakt het Eurovisie Songfestival gebruik van een stemsysteem dat bestaat uit twee delen. Eerste worden er twee halve finales uitgezonden. Degenen die voldoende punten krijgen, gaan door naar de finale.
Dit jaar staat België in de eerste halve finale, samen met bijvoorbeeld Litouwen en Zweden. In de tweede finale treden andere landen op, zoals Griekenland en Oostenrijk. De Belgen kijken dan natuurlijk massaal naar die eerste halve finale, omdat daar hun eigen land is vertegenwoordigd.
In die eerste halve finale zien we dus de helft van de deelnemers die strijden om een plek in de finale. Wanneer België doorgaat naar de finale, hebben we dus een aantal van de andere finalisten ook al gezien (Litouwen en Zweden). Van de tweede halve finale hebben we nog geen enkele act gezien. Nederland is ook nog niet in actie geweest en staat dus ook met 1-0 achter qua bekendheid.
Het Mere Exposure Effect vertelt ons dat onze voorkeur uitgaat naar dat wat we kennen. In dit geval verkiezen de Belgen bijvoorbeeld eerder de liedjes van Litouwen en Zweden. Simpelweg om het feit dat ze die al eerder hebben gehoord.
De psychologie zorgt ook voor discussie
Over het stemmen tijdens het Eurovisie Songfestival is sowieso veel discussie geweest de afgelopen jaren, omdat de psychologie onbewust een grote rol speelt. We kiezen onze favoriet vooral emotioneel en onbewust, in plaats van rationeel en bewust.
Zo concludeerden onderzoekers al eerder dat we liever voor een act kiezen die dichtbij onze eigen cultuur ligt. We kiezen ook voor landen die geografisch nabij zijn of die andere overeenkomsten met ons hebben (bijv. op basis van religie of taal).
We stemmen eerder op een act waarmee we een overeenkomst hebben
Waarschijnlijk allemaal om dezelfde reden: Dat kennen we of het komt ons bekend voor. Het is ook de reden dat de meeste landen kiezen voor de Engelse voertaal, omdat de meeste muziek in Europa in het Engels wordt gezongen.
Professionele juryleden zijn minder beïnvloedbaar
Uit een studie van drie Nederlandse professoren blijkt dat deskundige juryleden minder beïnvloedbaar zijn door de shortcuts in ons brein. Met een jury wordt er dus eerlijker beoordeeld en krijgen de acts in de finale die nog niet bekend waren ook hun verdiende aantal punten.
5 Tips om het songfestival te winnen
Stel nou dat je ooit wilt meedoen aan het Eurovisie Songfestival, dan wil je natuurlijk ook winnen. Hierbij 5 tips zodat het Mere Exposure Effect maximaal zijn werk kan doen zodat de winst iets dichterbij komt:
- Wees flink zichtbaar én hoorbaar in het buitenland voorafgaand aan de uitzending
- Kies een lied met herkenbare tonen, een herkenbare taal en een herkenbare titel
- Kies een artiestennaam die makkelijk uit te spreken is
- Zoek de camera’s ook op tijdens momenten dat je niet op het podium staat (maar doe het onopvallend…)
- Bonustip: Als je écht niet kunt zingen, zorg dan voor een flink achtergrondkoor. Zorg je in ieder geval nog voor een beetje spektakel 😉
Vond je dit een leuk artikel maar ben je vooral benieuwd hoe dit soort psychologie hacks kunnen werken voor je eigen bedrijf? Check dan hier de tweedaagse training marketingpsychologie en beïnvloedingstechnieken en ik leer je er alles over!
Bronnen:
Gordon, P. C., & Holyoak, K. J. (1983). Implicit learning and generalization of the “mere exposure” effect. Journal of Personality and Social Psychology
Verrier, Diarmuid (2012). Evidence for the influence of the mere-exposure effect on voting in the Eurovision Song Contest. Judgement and Decision Making, 7 (5), 639-643.
Gatherer, 2004; Fenn, Suleman, Efstathiou, & Johnson, 2006
Spierdijk, L., & Vellekoop, M. (2006). Politiek, cultuur, taal en religie: Een analyse van het stemgedrag tijdens het Eurovisie Songfestival. STAtOR, 7(1), 24-31.
Haan, M, Dijkstra, P & Dijkstra, G (2005). Expert Judgment Versus Public Opinion – Evidence from the Eurovision Song Contest. Journal of Cultural Economics (2005) 29: 59–78C
