New year, new me! Veel mensen hebben voor het nieuwe jaar goede voornemens. Of beter: doelen. Je stelt jezelf voor hoe je leven er nog beter of leuker uit zou kunnen zien.
Een fitter lijf, minder schermtijd, meer 'in het moment leven', minder vlees of een ambitieus omzetdoel. Alles kan, het is tenslotte jouw jaar. Het helpt om je doelen nú te stellen. Zo maak je nog gebruik van de superbooster: Het Fresh Start Effect.
Wat is het Fresh Start Effect?
Het Fresh Start Effect is het idee dat mensen een mentale en emotionele reset ervaren wanneer ze een nieuwe periode ingaan. Dat kan bijvoorbeeld bij het begin van een nieuw jaar of een nieuwe maand. Of zelfs bij een nieuwe week, ik denk bijvoorbeeld vaak op maandag (en nooit op zaterdag): “Vanaf vandaag gaan we echt weer gezond eten…”
Een nieuwe periode kan ook een levensgebeurtenis zijn, zoals een verhuizing, een nieuw levensjaar, de komst van een baby of een nieuwe baan. Deze mentale reset (hoe tijdelijk ook) helpt je om je weer volledig te concentreren op nieuwe doelen en om je gedrag te veranderen. Dus pak je kans, want het Fresh Start Effect voor 2025 duurt maximaal een week. Daarna zul je moeten wachten op jouw volgende 'reset'.
Dichter bij een nieuw jaar? Dan meer motivatie
Een van de studies over het effect werd uitgevoerd door psychologen Roese en Vohs. In één van de experimenten vroegen ze de deelnemers om een doel op te schrijven dat ze wilden bereiken in de toekomst. Daarna moesten de deelnemers bepalen hoe ze dit doel zouden aanpakken. Sommige deelnemers werd gevraagd om dit doel op te schrijven op een dag die dicht bij het begin van een nieuw jaar lag, terwijl andere deelnemers dit op een willekeurige dag moesten doen.
Roese en Vohs ontdekten dat de deelnemers die hun doel op een dag dicht bij het begin van het nieuwe jaar opgeschreven hadden, gemotiveerder waren om dit doel te bereiken en meer concrete stappen hadden gepland om dit te doen. Mooie reden om vandaag nog pen en papier te pakken en een start te maken met jouw doelenlijstje.
Focus op wat je wél wilt
Hoe formuleer je goede voornemens die echt werken? Onderzoek van Martin Oscarsson (2020) laat zien dat positieve doelen meer kans van slagen hebben dan negatieve. Ze helpen zelfs om duurzaam gedrag aan te leren.
In het onderzoek werden 1.066 deelnemers verdeeld in groepen. De groepen die werden begeleid in het stellen van positieve, actiegerichte doelen, zoals "Maak korte ritten lopend of fietsend," presteerden beter dan deelnemers met vermijdingsdoelen, zoals "Gebruik minder de auto."
Negatieve voornemens, zoals "Minder vaak de auto nemen," voelen beperkend en motiveren niet. Je neemt een beetje plezier weg. Positieve doelen, die focussen op wat je wél kunt doen, werken veel beter.
Denk aan: "Ik eet 3x per week vegetarisch." De positieve formulering motiveert veel meer om je doelen te behalen. Daarnaast is het meetbaar en kun je het vieren als het lukt!
Hoe maak je gebruik van het Fresh Start Effect bij jezelf?
Het Fresh Start Effect kan heel effectief zijn om een lekkere start te maken. Om te beginnen aan dat boek dat je altijd wilde schrijven, om eindelijk te solliciteren naar leuker werk, om te starten met een koop-niks-nieuws maand of om je zolder op te ruimen. Het Fresh Start Effect geeft je de motivatie om te starten. Zo maak je gebruik van het effect voor jezelf:
- Stel doelen: Maak een lijstje met doelen (niet te veel!) die je wilt bereiken en stel een tijdschema op om ze te bereiken. Dit kan helpen om je te concentreren en om je motivatie te verhogen.
- Maak een plan: Bedenk hoe je je doelen kunt behalen en maak een plan om ze te bereiken. Schrijf bijv. op wat je nodig hebt, wie je nodig hebt en waarom het nu wél zou lukken.
- Maak gebruik van mentale resetpunten: Herinner jezelf aan ‘resetpunten’ en markeer ze in je agenda als een soort reminder. Denk aan het begin van een nieuw jaar, je verjaardag, de 2e helft van het jaar. Na zo’n periode maak je de balans op en kun je nieuwe doelen stellen voor de periode erna. Zo maak je telkens opnieuw gebruik van het Fresh Start Effect.
- Gebruik visuele hulpmiddelen: Maak bijvoorbeeld een vision board of een doelenlijst, om je doelen te visualiseren en om je te helpen je vooruitgang te volgen.
- Gebruik je netwerk: Deel je doelen met anderen. Zoek hulp en motivatie bij vrienden, familie of een professional om je te helpen je doelen te bereiken. Zij kunnen je motiveren of misschien zelfs helpen je doelen te behalen.
Het Fresh Start Effect betekent helaas niet automatisch dat je je doelen gaat behalen. Je hebt nog steeds een beetje discipline en consistentie nodig om je doelen te bereiken. Maar door gebruik te maken van het Fresh Start Effect motiveer je jezelf misschien nét dat beetje extra!
Hoe maak je gebruik van het Fresh Start Effect in communicatie?
Het effect is ook te gebruiken als beïnvloedingstechniek in je communicatie of marketing. Jij kunt je doelgroep namelijk ook herinneren aan zo’n ‘nieuwe start’ zodat deze actie onderneemt. Denk bijvoorbeeld aan de sportscholen, die ieder jaar in januari flink campagne voeren: “Wil jij het nieuwe jaar ook goed beginnen”? En alle varianten die daarop mogelijk zijn…
Ook campagnes tegen roken, meer plantaardig eten en andere gedragsverandering staan in december en januari in de spotlights. Je wilt namelijk het nieuwe jaar optimaal benutten. Dry January, nog zo’n voorbeeld van het een Fresh Start Effect campagne. Allemaal voorbeelden van marketingcampagnes die getimed zijn zodat het effect optimaal is én mensen gemotiveerd zijn om hun gedrag te veranderen.
Kies je moment voor jouw campagne dus bewust. Wil je dat mensen iets gaan doen of veranderen? Dan is de start van een nieuwe week, of maand een goed idee. Of haak aan bij een life changing event zoals een verjaardag, geboorte, samenwonen, vakantie, verhuizing etc.
Ook het benadrukken van jouw gekozen resetpunt is handig om te doen: ‘Begin de week goed met…’. Om maar een voorbeeldje te noemen. Zo herinner je je doelgroep eraan een frisse start te maken na het resetpunt. De kans is op zo'n moment groter dat je doelgroep in beweging komt.
Bronnen:
Roese, N. J., & Vohs, K. D. (2011). The future is now: Temporal perspective and goal-directed behavior. Personality and Social Psychology Bulletin, 37(6), 742-753.
Oscarsson, M., Carlbring, P., Andersson, G., & Rozental, A. (2020). A large-scale experiment on New Year’s resolutions: Approach-oriented goals are more successful than avoidance-oriented goals. PLOS ONE, 15(12), e0234097
